Grafiklerle: Türkiye'de Kızların Eğitim Hayatına Katılımı
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD), Aralık ayında yayınladığı ‘2016 Tek Bakışta Eğitim‘ adlı yıllık raporda Türkiye’de kız öğrencilerin eğitime katılım oranı, son sıralarda yer almıştı. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2015’te yayınladığı Küresel Cinsiyet Eşitsizlik Raporu’nda ise Türkiye, 145 ülke arasında 130’uncu sırada. Uzmanlar, kızların okullaşma oranının artırılması için hükümet ve sivil toplum kuruluşları (STK) eliyle yapılan projelerin olumlu sonuç verdiğini ancak kızların eğitime erişim oranında yaşanan artışın, belli bölgelerle sınırlı olduğunu belirtiyor. Eğitim ya da iş hayatında yer almayan 15-19 yaş arası kadınların sayısının erkeklerden daha fazla olması da endişe yaratıyor.
Türkiye’de cinsiyete göre okullaşma oranları
Eğitim Reformu Girişimi’nin (ERG) 2016-2017 Eğitim İzleme Raporu’na göre, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ve STK’ların toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik projeleri sonuç verdi ve kız çocukların eğitime erişimi konusunda Türkiye son yıllarda önemli yol kat etti. MEB’in örgün eğitimi istatistiklerine göre, 2016-2017 eğitim ve öğretim döneminde resmi okullarda eğitim görenlerin yüzde 51,3’ü erkek, yüzde 48,7’sini ise kız öğrenciler oluşturdu. Özel okullarda erkeklerin oranı yüzde 54,3, kız öğrencilerinse yüzde 45,7 olarak kaydedildi. ERG’nin raporuna göre ise Türkiye’nin farklı coğrafik bölgelerinde kızların okullaşma oranı yine de farklılık göstermeyi sürdürüyor. Okula giden kız çocuklarının oranı Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki illerinde 2015-16’da yüzde 64,2 iken 2016-17’de yüzde 65,8’e çıktı. Ortadoğu Anadolu Bölgesi’nde ise bu oran yüzde 64,4’ten, yüzde 66,8’e yükseldi. Ancak ERG’den Aysel Madra, bu bölgelerde kızların okullaşma oranının diğer bölgelere kıyasla daha düşük olmasının sorunun ortadan kalkmadığının da bir işareti olduğunu söylüyor. Güneydoğu Anadolu bölgesinde, 2016-17 yılında erkeklerin okullaşma oranı yüzde 70,6 iken kadınlar için bu oran yüzde 65,8.Dünya Ekonomik Forumu’nun verilerine göreyse, Türkiye’de okuma yazma bilmeyen insanların yüzde 83’ü, okuma yazma bilen ancak bir okul bitirmeyenlerin de yüzde 58’i kadın.
Okumayan ve çalışmayan 15-19 yaş arası kadınlar
OECD’nin 2016 verilerine göre, çalışmayan ve aynı zamanda eğitim-öğretimine devam edemeyen 15-19 yaş arası kadınların toplam nüfusa oranı yüzde 24,5 iken, aynı yaş aralığında erkeklerin oranı yüzde 12,62.Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2015 yıl sonu verilerine göre de, Türkiye’de 25 yaşının üstündeki 100 kişiden 5’i okur yazar değil. Ancak bu oran cinsiyet olarak ayrıştırıldığında 25 yaşından büyük 10 kadından 1’inin okur yazar olmadığı görülüyor.