EĞİTİM VERİSİ OKURYAZARLIĞI YAZ OKULU BÜLTENİ - I

Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Friedrich Naumann Vakfı Türkiye’nin desteğiyle dokuz uzman ve eğitim alanında çalışan 15 sivil toplum kuruluşundan (STK) 23 katılımcıyı 12-14 Ağustos tarihlerinde çevrimiçi olarak düzenlenen Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’nda bir araya getirdi. “Eğitim alanında çalışan STK’lar pek çok alanda işbirliği yapıyor. Başka alanlarda farklı amaçlarla veriden yararlanılırken, eğitim alanında veri temelli politika yapmanın önemi bilinirken, neden eğitim verisi ve veri okuryazarlığı STK’ların bir araya gelmesi için yeni bir sebep olmasın?” diyerek başlayan bu yolculuk, daha fazla kişi ve kurumun yolculuğa dahil olabilmesi için ERG tarafından hazırlanan bültenlerle devam ediyor. Veriye dair sorular etrafında şekillenen bültenlerde, yaz okulu oturumları, önemli kaynaklar ve yaz okulu katılımcılarının son dönemde yaptığı çalışmalar yer alıyor.  İlk bültenin konusu, yaz okulunun ilk gününde olduğu gibi temel veri okuryazarlığı.

DEVAMINI OKU

5 Soruda Temel Veri Okuryazarlığı

 

Veri okuryazarlığı nedir?

Veri okuryazarlığı, verilerden anlamlı bilgi elde etme becerisi olarak tanımlanabilir. 2018 yılında yayımlanan bir makale, dünyada her gün 2,5 kentilyon bayt veri üretildiğini belirtiliyor. 2023 Eğitim Vizyonu’nda MEB’in tüm kararlarının veriye dayalı hale getirileceği ve okul bazında veriye dayalı yönetime geçileceği ifade ediliyor. Diğer alanlarda olduğu gibi eğitimde de veri okuryazarlığı edinilmesi gereken temel becerilerden biridir. Bu beceri, dijital okuryazarlık, medya okuryazarlığı ve bilgi okuryazarlığı gibi başka alanlarla da yakından ilgili.

 

Veri ile çalışmaya nereden başlamak gerekiyor?

Her şey veri olabilir. Dear Data isimli projelerinde tasarımcılar Giorgia Lupi ile Stefanie Posavec, içinden geçilen kapıların ya da  kaç defa, hangi amaçla saate bakıldığının bile veri olabileceğini gösteriyorlar. Bu noktada önemli olan veri ile cevaplanacak bir soru bulmaktır. Böylece soruyu cevaplamaya çalışmak sizi ihtiyacınız olan veriyi bulmaya yönlendirecektir. Sonraki aşamada bulunan veri düzenlenip analize hazır hale getirilebilir. Analiz sonrası ise veri görselleştirilerek sunulabilir, analizle edinilen bulgular bir soruna dikkat çekmek ya da önemli bir karar almak için kullanılabilir. 

 

Eğitim alanında veri nasıl bulunur ve/ya toplanır?

Eğitim alanıyla ilgili çeşitli yollarla veri toplanabilir ya da farklı kurumlar tarafından paylaşılan veriler kullanılabilir. Anketten odak grup çalışmalarına pek çok yöntem ile veri toplanabiliyor. Burada en önemlisi veri toplama yöntemini araştırma amacına uygun seçmektir. Eğitim alanında veri eksikliği önemli sorunlardan biri. İzleme ve değerlendirme çalışmaları için daha fazla veri üretilmesi ve kamuoyuyla paylaşılması gerekiyor. Eylül ayında MEB ve OECD üç önemli veri kaynağını kamuoyuyla paylaştı: 

Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2019-2020, Bir Bakışta Eğitim 2020 (Education at a Glance 2020), PISA 2018 Sonuçları 5. Cilt: Etkili Politikalar ve Başarılı Okullar (PISA 2018 Results Volume 5: Effective Policies and Successful Schools).  

Her yıl ERG, “Tüm çocukların nitelikli eğitime erişiminde mevcut durum nedir?” sorusundan hareketle Eğitim İzleme Raporu dosyalarını hazırlıyor. Eğitime ilişkin verileri topluyor, düzenliyor ve mevcut durumu ortaya koymak için analiz ediyor. Eğitim İzleme Raporu 2020’nin yayın koordinatörü ERG Politika Analisti Yeliz Düşkün, Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’nda ERG’nin deneyimini ve göstergelerle Türkiye’de eğitimin durumunu anlattı. 

 

Veriyi analiz etmek zor mu?

Veriyle çalışmanın en zor aşamasının veri analizi olduğu doğru. Özellikle nicel veriyle çalışırken veri analizi, istatistik okuryazarlığıyla yakından ilgili. Fakat internette veri analizi yapmayı öğrenmek için ücretsiz kaynaklar var. News Lab Turkey ve Veri Okuryazarlığı Derneği işbirliğiyle hazırlanan Veri Gazeteciliği Dersleri veri kazıma, temizle ve analiz etme konusunda temel bilgiler edinmek için güzel bir başlangıç noktası. Derslerde, Tabula, Tableau Public, Google Tablolar, Workbench gibi araçların nasıl kullanılacağı da gösteriliyor. 

Akademisyen ve Veri Okuryazarlığı Derneği, Açık Veri GazeteciliğiTR kurucu üyesi Pınar Dağ’ın Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’nda yaptığı sunumda da veri analizi için temel ölçümler ve kullanılabilecek araçlara dair bilgiler yer alıyor. 

 

Veri görselleştirme neden önemli?

Veri görselleştirme, verinin istatistik ve tasarım bilgisi kullanılarak grafik ve çeşitli görsellerle okuyucular için anlamlı hale getirilmesi olarak tanımlanabilir. Grafiklerle, verinin gözden kaçabilecek, olağandışı veri dağılımları, eksik ya da aykırı değerler gibi özellikleri ortaya çıkarılabilir. İstatistik açısından yararları dışında veri görselleştirme, savunuculuk adına da çok önemlidir. Görseller, sorunların daha etkili bir biçimde ortaya konmasını sağlayabilir. Bununla ilgili iyi örneklerden biri İzlemedeyiz tarafından hazırlanan Veri Kaynağı. Burada Türkiye’ye dair resmi kaynaklardan paylaşılan veriler görselleştirilerek sunuluyor. 

Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’nun ilk gününde Akademisyen ve Veri Okuryazarlığı Derneği, Açık Veri GazeteciliğiTR kurucu üyesi Pınar Dağ tarafından üç oturumdan oluşan Uygulamalı Temel Veri Okuryazarlığı eğitimi verildi. İlk oturumda, veri okuryazarlığının öneminden bahsedilirken, ikinci ve üçüncü oturumda veri toplama, düzenleme, veri analizi ve görselleştirme anlatıldı. Bu konularla ilgili çeşitli araçların nasıl kullanılacağı uygulamalı olarak gösterildi. Pınar Dağ’ın Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’ndaki oturumlarına ve  yaz okulu katılımcılarıyla paylaştığı kaynaklara linkteki formu doldurarak ulaşabilirsiniz.  

Yaz Okulu Kitaplığı

Eğitim alanında çalışan STK’lar farklı alanlarda araştırma yapıyor, veri topluyor ve bunların çıktılarını kamuoyuyla paylaşıyor. Eğitim Verisi Okuryazarlığı Yaz Okulu’na katılan 15 STK, son dönemde önemli rapor ve rehber kitapçıklar yayımladı. Yayınlarda salgın dönemine ilişkin izleme ve değerlendirme notları ve eğitim paydaşlarının salgınla başlayan yeni döneme uyum sağlamasına destek olmak için öneriler yer alıyor. Yaz Okulu Kitaplığı’nı oluşturan bu yayınlara linklere tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Raporlar

 

  • Başak Kültür Sanat Vakfı (BSV), Sulukule Gönüllüleri Derneği (SGD), Tarlabaşı Toplum Merkezi (TTM) ve Small Projects Istanbul (SPI) adıyla bilinen Zeytin Ağacı Derneği’nin işbirliği içinde tasarlanan ve Nisan-Temmuz 2020’de yürütülen İstanbul’un Farklı Yerleşimlerinde Çocukların Haklarına Erişimi Araştırması’nın çocuklar ve yetişkinler için final raporları yayımlandı. 

  • Eğitim Reformu Girişimi (ERG), Eğitim İzleme Raporu 2020’nin ilk iki dosyası Eğitim Yönetişimi ve Finansmanı ve Eğitimin İçeriği’ni yayımladı. 

  • Kalkınma Atölyesi (KA), COVID-19 salgını dönemine ilişkin Salgında Ötelenenler: Covid-19 Salgınında Dünyada ve Türkiye’de Mevsimlik Gezici ve Göçmen Tarım İşçilerine ve Onların Çocuklarına İlişkin Gelişmeler İzleme ve Belgeleme Çalışması Raporu ve Salgında Önceliklendirilenler: Covid19 Salgını Sürecinde Kalkınma Atölyesi’nin İzleme, Analiz, Belgeleme ve Savunu Çalışmaları Raporu’nu yayımladı. Adana, Gaziantep ve Şanlıurfa’da yaşayan Suriyeli göçebe ve yarı-göçebe topluluklar ile Adana Ovası’nda, geçici çadır yerleşimlerinde yaşayan Suriyeli mevsimlik gezici tarım işçilerinin mevcut durum ve ihtiyaçlarının görünür kılınmasına katkı sağlamayı amaçlayan Göç Yollarında Görülmeyen Hayatlar Araştırma Raporu’nu hazırladı. Öğretmenlerin kaleminden onların salgın sürecine ilişkin deneyimlerini Pandemi Döneminde Öğretmen Olmak kitabında bir araya getirdi.

  • ABD Ankara Büyükelçiliği tarafından desteklenen ve Öğretmen Akademisi Vakfı (ÖRAV) tarafından yürütülen “STEM Öncüleri Projesi” kapsamında gerçekleştirilen Bilim ve Üretim Odaklı Öğrenme Tam Kapsamlı İzleme ve Etkinlik Raporu yayımlandı. 

  • Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı tarafından, çocukların ve velilerin tecrübelerinden yola çıkarak uzaktan eğitim ile ilgili genel durum değerlendirmesi yapmayı amaçlayan Covid 19 Dönemi TEGV Çocukları Uzaktan Eğitim Durum Değerlendirme Raporu yayımlandı. 

Rehber Kitapçıklar 

 

  • Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV) Covid-19 Salgını Döneminde Evde İyi Olma Hali Rehberi’ni ve 3-6 yaş arası çocuklar ile evde uygulanabilecek pek çok etkinlik ve oyun önerisini içeren Oyun Zamanı kitapçığını hazırlandı. 

  • Köy Okulları Değişim Ağı (KODA) yüz yüze eğitim sürecine dair öneriler içeren Okula Dönüş Kitapçığı ve Okula Dönüş Etkinlik Önerileri Kitapçığı’nı yayımladı. 7-8 Temmuz 2020’de düzenlenen Kırsalda Eğitim Konferansı’nın sonuç raporunu paylaştı. 

  • Öğretmen Ağı’nda “Çevrimiçi PDR Çalışma Grubu”nu kuran 16 Değişim Elçisi, öğretmenlerin meslektaşlarıyla birlikte yapabileceği atölyeler ile öğrencilerine yönelik uygulayabileceği etkinliklerin yer aldığı Yeni Dönemde Okula Uyum Kitapçığı: Öğretmenlere ve Öğrencilere Yönelik Yaratıcı Çözümler başlıklı bir kitapçık hazırladı. 

Bizi Takip Edin

0 212 292 05 42
 

erg@sabanciuniv.edu

Karaköy / İstanbul