Milliyet İnsan Kaynakları Ortak çalışma için Ortadoğu Teknik Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Hakan Yılmaz’ın hazırladığı ‘Beceriler, yeterlilikler ve meslek eğitimi: Finansman yapısı ve politika önerileri’ raporunda, mesleki-teknik eğitimin finansmanında ulusal, uluslararası ve özel fonların yanında İşsizlik Sigortası Fonu gelirlerinin de kullanılması amacıyla üç model önerisine yer verildi. Birinci modelde, işletmelerin çalıştırdıkları personel için gereken eğitimi, meslek eğitimi veren kuruluşlardan talep etmeleri öngörülüyor. Finansmanı içinse işletmelerin kendi fonları yanında gelişmiş ülkelerde de kullanılmakta olan mekanizmalar ve çeşitli kaynaklar gösteriliyor. İkinci modelde ise kullanılabilir fonların belirli bir bölümünün önce bir havuzda toplanması ve belirli dağıtım kriterleri sonucunda eğitim kurumlarına aktarılması öngörülüyor. İŞBİRLİĞİYLE ELE ALINMALI İşletmelerin staj ve daha sonra istihdam etmek amacıyla aldıkları öğrenciler için işsizlik sigortası ödemelerini ilk yıl hepsini, izleyen iki yıl içinse azalan oranlarda düşürülerek bir kısmını ödemekten muaf tutulması üçüncü modelde öneriliyor. Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi ve ERG Direktörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, mesleki eğitimin iş, emek ve eğitim dünyasının işbirliğiyle ele alınması gerektiğini belirterek, bu alanda geliştirilecek politikaların popülist yaklaşımlardan kaçınılarak değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Raporda mesleki eğitimin sorunlarıyla ilgili şu belirlemelere yer verildi: Öğrenci başına harcamalar açısından, kamu öğretim kurumları arasında önemli farklılıklar var. Genel ortaöğretimde kişi başına harcama 1.283 YTL düzeyindeyken, sağlık liselerinde 3 bin 417 YTL, imam hatip liselerinde 3 bin 165 YTL. Mesleki ortaöğretimde ise bu harcama genel ortaöğretimden 1,76 kat daha fazla. Genel ortaöğretim mezunlarında işsizlik oranı 13,7. Meslek lisesi mezunlarında ise 12,9. Mesleki ve teknik eğitim veren okullarda derslik ihtiyacı iller arasında önemli farklılıklar gösteriyor. İhtiyacın yüzde 85’ini sanayisi gelişmiş dört il oluşturuyor. POLİTİKALAR GELİŞTİRİLMELİ Raporda mesleki ve teknik öğretim için öneriler de getirilerek yapılması gerekenler sıralandı: Mesleki eğitim gören öğrenci oranının yüzde 60’a çıkarılması hedefinde, kalite ve ilave maliyet unsurları eğitimin getirisiyle birlikte dikkate alınmalı ve politikalar zaman boyutunu da içerecek biçimde tasarlanmalı. Ortaöğretimin dört yıla çıkarılması kararı, eğitimde kalite düşüşüne yol açacağından, mutlaka gözden geçirilmeli. Örgün mesleki ortaöğretim kurumlarının çeşitlerinin azaltılıp MEB bünyesinde toplanması sürecinde, yaygın eğitimde yetki ve sorumlulukların net bir şekilde ortaya konulması elzemdir. Eğitim hizmeti üreten ile bu hizmeti talep eden kamu ve özel sektör kurumları arasındaki ilişki güçlendirilmeli. Döner sermayelerinin 2007 yılı sonuna kadar yeniden yapılandırılması gereğinden hareketle, mesleki eğitim kurumlarında döner sermaye uygulaması yeniden etkinleştirilmeli. İşsizlik sigortası fonunda biriken kaynak, mesleği eğitimin kalitesinin artırılmasını sağlayacak şekilde, mali amaçlarla çelişmeyecek çerçevede kullanılabilmeli.]]>