Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) işbirliğiyle, Nike Türkiye’nin ana desteğinde ve BoMoVu Derneği’nin saha desteğiyle yürüttüğümüz Hareket Okulda Projesi’yle, çocukların daha iyi öğrenmesine ve iyi olma haline katkıda bulunabilmek için onları fiziksel olarak aktif hale getirmeyi amaçlıyor, okullarda fiziksel aktiviteyi destekleyecek araçlar geliştiriyoruz.
MEB işbirliğiyle, Nike Türkiye’nin ana desteğinde ve BoMoVu Derneği’nin saha desteğiyle yürüttüğümüz Made to Play: Hareket Okulda Projesi, gündelik hayatlarında harekete ve spora yeterince yer vermeyen çocuklara, spor ve hareket alışkanlıkları kazandırmayı, böylece çocukların öğrenme ve iyi olma hallerine katkı sağlamayı amaçlıyor.
Hareket Okulda Projesi bu amaç doğrultusunda, çocukla temas eden tüm paydaşların (öğretmenler, okul çalışanları ve veliler) hareketle ilgili bilgi düzeylerini artırmaya ve çocukların hareket etmesine dair olumlu yaklaşımlar geliştirmelerini sağlamaya odaklanıyor.
Projenin yararlanıcıları ortaokul çocukları ve öğretmenleridir. Projenin pilot dönemi olan 2019 yılında, İstanbul’un dezavantajlı olarak belirlenen okul bölgelerinden seçilen iki ortaokulda, yaklaşık 520 çocuk, bu okullarda 5. sınıfta derse giren beden eğitimi ve kulüp-kurs öğretmenleri ve bu okullardaki okul çalışanları ile çalışmalar gerçekleşmiştir.
Okullardaki spor/hareket olanakları ve yaşam kalitesi üzerine yapılan ulusal ve uluslararası araştırmalar, çocukların hareketlerini kısıtlayan birçok engel olduğunu gösteriyor. Bu nedenle çocukların okullarda hareket ederek öğrenmelerine yönelik araçlar ve içerikler geliştirmek, eğitim ortamlarını hareketi teşvik edecek şekilde düzenlemek ve okulların kapasitesini harekete alan sağlayacak şekilde geliştirmek gerektiğine inanıyoruz. Made to Play: Hareket Okulda projesiyle, çocukların öğrenme süreç ve çıktıları ile iyi olma haline katkıda bulunabilmek için onların fiziksel olarak daha aktif hale gelmesini desteklemeyi amaçlıyoruz. Çocuğu merkeze alarak, çocuğun etrafındaki tüm okul paydaşlarının fiziksel aktiviteye yaklaşımlarını destekleyici araçlar geliştiriyoruz. Bu faaliyetlerin içeriklerini, hareket ve öğrenme ilişkisini pekiştirecek şekilde, uzmanlarla birlikte belirliyoruz.
Aktif Yaşam Derneği tarafından yürütülen Türkiye’deki İlköğretim Okul Çocuklarının Fiziksel Aktivitesi Araştırması’nın bulguları, Türkiye’de çocukların günlük yaşamlarındaki aktivite düzeyleri hakkındaki durumunu da kanıtlıyor.
Türkiye’de ilköğretim öğrencilerinin %6’sı hafif kilolu, %6’sı obez kategorisinde yer alıyor. Öğrencilerin %71’i normal sınırlar içerisindeyken %17’si zayıf kategorisinde.
Araştırmaya göre, birinci sınıf öğrencileri önerilen günlük aktivite düzeyinin altında kalıyor. Öğrencilerin büyük bir bölümü ise hayatlarında yeteri kadar aktif olduklarına inanıyor. Her 10 öğrenciden 9’u yeterli kadar aktif olduğuna inanırken, 10 öğrenciden 8’i arkadaşlarına oranla daha aktif olduğunu söylüyor.
Öğrencilerin katıldıkları fiziksel aktiviteler hakkında raporda yer verilen diğer bilgilerden bazıları da şöyledir:
Öğrencilerin % 61’si aileleriyle spor veya fiziksel aktivite yapmıyor.
Önemli sayıda çocuk, zamanlarının çoğunu evde etkisiz olarak geçiriyor. TV izlemek ve bilgisayarda vakit geçirmek, evdeki en yaygın etkinlikler arasında.
Haftada bir gün (orta seviyede) fiziksel aktivitede bulunan çocuklar, fiziksel aktivitede bulunmayan çocuklara göre PISA’da daha iyi sonuçlar elde ediyor.
Herhangi seviyede fiziksel aktivitede bulunan öğrenciler ödev ve sınavları hakkında diğerlerine göre %3 daha az stresli olduklarını söylüyor.
Benzer bir şekilde bu öğrencilerin okulda dışlanmış hissettiklerini söyleme oranı diğerlerinden %7 daha az.
Zorbalığa uğradığını söyleyenler ise herhangi bir fiziksel aktivitede bulunan öğrenciler arasında %2 daha az.
Projenin pilot okullarda uygulanmaya başladığı süreçte dünya genelinde yaşanan olağanüstü olaylar nedeniyle okullardaki aktivitelere ara verildi. Ancak, projeyi aktif kılmak ve çocukların hareket ihtiyaçlarına evlerde de destek olabilmek amacıyla proje evde eğitime uyarlandı.Projenin ikinci fazı olan “Hareket Elçileri” ile öğretmenlerden oluşan bir öğrenme topluluğu (Hareket Elçileri) inşa edilerek aktif okul çerçevesini okullarda yaygınlaştırmak, böylece çocukların daha çok hareket etmesini sağlamak amaçlandı.
12-14-16 Ekim 2020 tarihlerinde İstanbul, Diyarbakır ve Van’dan 13 öğretmenle çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen buluşmalarda hareket, spor ve öğrenme üzerine eğitimler gerçekleşti. Ayrıca Nike Türkiye’den ve Bomovu’dan temsilcilerin de katıldığı eğitimde Aktif Okul Kılavuzu bilgilendirmeleri ve kılavuzdan uygulamalar da yapıldı.
Hareket ve spor alışkanlıklarını destekleyerek çocukların iyi olma haline katkıda bulunmayı amaçlayan Made to Play: Hareket Okulda projemiz kapsamında, okullarda ve/ya evlerde her branştan öğretmenin uygulayabileceği aktivitelerin yer aldığı Aktif Okul Kılavuzu’nu yayımladık.
“Yürümek, koşmak, zıplamak… Böyle hareket etmek deyince kollarımızı değişik yerlere hareket ettirmek… Benim sevdiğim şeylerden biri hareket. Böyle bir duygu var içimde harekete karşı. Ben arabayla gitmeyi pek sevmem, yürümeyi daha çok severim mesela. Böyle bir seviniyorum. Bir yere gidiyormuşum gibi geliyor şuradan şuraya gitsem bile.”
5. Sınıf, Aktif Olmayan Kız Öğrenci, Kurtuluş Şehit Nuri Şener Ortaokulu
Koronavirüs sebebiyle okullara ara verildi, eğitim uzaktan devam ediyor. Çocuklar ihtiyaç duydukları akademik bilgiye evlerdeyken de ulaşabiliyorlar ancak hareket etme alanları sınırlı hale geldiğinden fiziksel aktiviteye duydukları ihtiyaç da artıyor.
Her çocuğun hareket etmeye ve nitelikli beden eğitimine erişim hakkı var. Bugün evlerde, nitelikli beden eğitimi ve spor dersi için yeterli malzemeler, mekân, alan ve eğitmen olmayabilir. Ancak hareket edebilmek için ihtiyaç duyulan yegâne araca sahibiz: bedenimize!
Made to Play: Hareket Okulda Projemizi, tüm çocukların hareket etmesini desteklemek için evde eğitime uyarladık. “Evde Hareket Et, Dünya İçin Hareket Et” mottosuyla, Nike Türkiye sporcularından Dünya Tekvando Şampiyonu İrem Yaman, Milli Karateci Serap Özçelik Arapoğlu ile antrenörler Murat Demirci ve Gökçe Akyıldız’ın uyguladığı hareketleri, haziran ayında Youtube ve Instagram kanallarımızda bu videoları paylaştık.
Her yaşta ve bedensel kapasitede çocuğu kapsayan bu hareketleri evde uygulayabilir, çocukların iyi olma halini ve daha iyi öğrenmelerini desteklemek için evde hareketi teşvik edebilirsiniz.
Videoları izlemek için YouTube kanalımıza abone olmayı ve Instagram hesabımızı takip etmeyi unutmayın..
Made to Play: Hareket Okulda Projesi çocukların diledikleri gibi özgürce hareket etmelerini sağlayacak, onlara yetişkin bakış açısından arındırılmış bir ortam sunmayı amaçlıyor. Yani hareketin zihinsel karşılığı neyse, onu bedenlerine yansıtmalarını teşvik etmek… Yetişkinlerin yapmaları gereken tek şey ise onlara alan tanımak. Araştırmacı Fulya Koyuncu, projenin adımları üzerinden etki araştırması sürecindeki deneyimlerini yazdı.
“Bence hareketsiz insanlar kötü hisseder. Mesela ben bunu yapamam, ben bunu yapamam derler. İçlerinde öyle bir his vardır. Mesela bu soruyu yapamam, çözemem. Bazen voleybol oynarken topu fileden atamam gibi bazen korkuyorum ama bazen de korkmuyorum ve yapıyorum.”
5. Sınıf, Aktif Kız Öğrenci, Eyüpsultan Cumhuriyet Ortaokulu
Hareket Okulda Projesi’nin ilk aşamasında İstanbul’da iki farklı okulda, 8 ay boyunca, çocukların haftalık olarak katılacağı dans ve basketbol aktivitelerini destekleyecek programlar hazırladık. Bu kapsamda İstanbul’da Eyüp ilçesi Cumhuriyet Ortaokulu’nda ve Şişli ilçesi Kurtuluş Şehit Nuri Şener Ortaokulu’nda öğrencilerle birlikte, paydaşların da katılımıyla başlangıç etkinliğimizi gerçekleştirdik.
