2008’den bu yana eğitim alanında yaşanan gelişmeleri izliyor, analizlerimizi farklı dosyalar halinde yayımlanan Eğitim İzleme Raporları aracılığıyla paylaşıyoruz. Eğitimin İçeriği, Eğitim İzleme Raporu 2020’nin ikinci dosyasını oluşturuyor.
Eğitim İzleme Raporu 2020: Eğitimin İçeriği dosyasında, salgın döneminde ve öncesinde eğitimin içeriğine ilişkin öne çıkan konular değerlendiriliyor, tarihi arka plan sunularak ve veriler doğrultusunda tartışılıyor. Uzaktan eğitim dönemiyle önem kazanan dijitalleşme, teknoloji ve kaynaklara erişimin ortaya çıkardığı fırsat eşitsizliği bu dosyada öne çıkan konular arasında bulunuyor. Ayrıca, açık lise uygulamalarının niteliği, mesleki ve teknik eğitimde gerçekleştirilen uygulamalar, ortaöğretimde ve diğer kademelerde gerçekleştirilmesi planlanan dönüşüm çalışmaları, dijital becerilerin yanında öğrencilerin temel becerileri kazanmasının önemi ve uzaktan eğitim döneminde daha da önem kazanan ölçme değerlendirme konuları raporda yer verdiğimiz başlıklar arasında bulunuyor.
Bu yayına şu şekilde referans veriniz: Diker Coşkun, Y. (2020). Eğitim izleme raporu 2020: Eğitimin içeriği. Eğitim Reformu Girişimi.
https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2020-egitimin-icerigi/
Uzaktan eğitim öğrencileri nasıl etkiledi?
Herkes için sıradışı olan uzaktan eğitim sürecinden öğrenciler oldukça etkilendiler ve eğitim yaşamından fiziksel olarak uzaklaştılar. Uzaklaşma okul içi sosyal öğrenmenin ve sınıf içi iletişime dayalı akran etkileşiminin kaybolmasına, küçük yaş gruplarında somut öğrenme deneyimlerinin eksikliğine neden oldu. Bu sorunlar, uzaktan eğitim araç ve altyapısına sahip olamama gibi sorunlarla birlikte düşünüldüğünde, uzaktan eğitimin öğrencilere etkileri daha iyi anlaşılabilir.
EBA’da 2012 yılından bu yana biriken içerik, nicelik ve nitelik olarak ne kadar yeterliydi?
2012 yılında uygulamaya konulan EBA, çeşitli konularda e-dergi, e-kitap, video, ses ve görsel modüller içeriyor. EBA, içeriğinin yıllar içinde plansız biçimde oluşturulması nedeniyle, uzaktan eğitim sürecinde öğrenci ve öğretmenler tarafından çok verimli biçimde kullanılamadı.
Uzaktan eğitimde psikolojik sağlamlık hedeflenmeli
Psikolojik Sağlamlık
Bireyin, önemli sıkıntılara veya kişisel bir krize maruz kaldığında, zihinsel dengeyi ve normal işleyişi kurtarma, adapte etme ve sürdürme kapasitesini ifade eder. İnsanların değişen koşullara uyum sağlamasına ve yeni zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olan tutum, davranış ve dış faktörlerin toplamıdır.
Fırsat eşitsizliği daha görünür oldu
Geliştirdiğiniz kapsayıcı eğitim pratiklerini bizimle burada paylaşabilirsiniz.
Pandemi sürecinde öğrenme kayıpları
Öğrenme kayıplarıyla ilgili araştırmalar uzun tatil dönemlerinin sonunda çocuklarda özellikle matematik ve okuma alanlarında gerileme yaşandığını gösteriyor.
Canlı ders uygulaması, uzaktan eğitim sürecinde öğretmenlerin öğrencileriyle birebir iletişim kurmalarında önemli bir araç
Pandemi sürecinde yaşanan öğrenme kayıplarının farkında olmak ve öğretimde buna uygun düzenlemeler yapmak gerekiyor. Yaş grubu ve öğretim kademeleri yükseldikçe (sosyoekonomik, kültürel değişkenlerden bağımsız olarak) uzaktan eğitimden yararlanma olanağı artsa da özellikle ülkemizde kademeler arası geçiş sınavlarına hazırlanan öğrencilerde önemli öğrenme kayıpları yaşandı. Sosyoekonomik özelliklerin uzaktan eğitime erişimi doğrudan etkilemesini engelleyecek, çocuğun üstün yararını gözeten düzenlemeler yapılmalı.
Uzaktan erişimle gerçekleştirilen eğitim sürecinde öğrencilerin dijital okuma becerileri kullanmaları gerekti. Ancak öğretim programlarının dijital okuma becerilerini kazandırmayı ne kadar hedeflediği önemli bir soru olmaya devam ediyor.
Pandemi sürecinde özel gereksinimli çocuklar örgün eğitime erişemedi
Özel gereksinimli çocukların erken yaştan itibaren iyi yapılandırılmış öğretim ortamlarının içinde bulunmaları çok önemli. Gelişimin temellerini oluşturan erken çocukluk dönemindeki destekler, bireyin yaşam boyu hastalık ve yoksulluğa karşı avantajlı hale gelmesini kolaylaştırıyor.
Normal hayat akışında olduğu gibi pandemi sürecinde de özel gereksinimli çocuklar ve aileleri daha çok zorlukla karşılaştı. Engelli Çocuk Hakları Ağı (EÇHA) tarafından yayımlanan Covid 19 (Pandemi) Sürecinde ‘Özel Gereksinimli Çocukların ve Ailelerinin İhtiyaçlarını Belirlemeye Yönelik’ Eğitim Analiz Raporu’na göre yapılan ankete cevap veren ailelerin %61’i, çocuklarının örgün eğitime ve gerekli kaynaklara erişimlerinin olmadığını belirtiyor. Çocukların yarıdan fazlası pandemi sürecinde hiçbir kaynağa ulaşamıyor, eğitimlerini alamıyor.
Aileler ne diyor?
Aileler ağırlıklı olarak örgün eğitime erişilemediğini, EBA TV’de çocukların gereksinimlerine uygun eğitim programları olmadığını ve EBA TV’nin yetersiz olduğunu paylaşıyorlar.
Üstün yetenek potansiyeli olan öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimleri
Üstün yetenek potansiyeli olan öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimlerini desteklemek amacıyla, okul dışında faaliyet gösteren Bilim ve Sanat Merkezlerine (BİLSEM) son yıllarda çok yoğun bir talep oluştu. 2019-20 eğitim-öğretim yılında BİLSEM grup taramasına 724.261 öğrenci katıldı.
Kademeler arası geçişin eğitimin içeriğine etkileri
İlkokul kademesinde serbest etkinlik ve seçmeli ders saatlerinin oranının (%6,7) ortaokuldan daha az (%17,1) olması düşündürücüdür. Gelişim özellikleri açısından ilkokulda öğrencilerin serbest etkinlik saatlerine daha fazla ihtiyacı olduğu biliniyor.
Somut işlemler döneminde olan 4. sınıftaki bir çocuğun ilköğretimin ikinci kademesine geçmesi, üzerinde bilimsel değerlendirmeler yapılması gereken bir uygulama olmaya devam ediyor.
“Ortaöğretim Tasarımı”nda önemli bir yeri olduğu belirtilen sosyal ve kültürel çalışmalara yönelik uygulamaların, öğrencilerin sosyoekonomik ve kültürel özelliklerinden bağımsız hale getirilmesi eğitim sisteminin en değerli ilkelerinden olan fırsat eşitliğini gözetmek açısından önemlidir.
Sınıf geçme sistemindeki sorun uzun süredir devam ediyor ve toplumda eğitimin niteliğine ilişkin olumsuz algıyı pekiştiriyor. Ancak son yıllarda, öğretimin başarısının öğrencinin başarısıyla doğrudan ilişkili olduğu ve birindeki eksikliğin ya da hatanın diğerinin de işlerliğini engellediği tekrar hatırlandı.
Eğitim İzleme Raporu 2020: Eğitimin İçeriği raporunun lansman etkinliğinde gerçekleştirilen sunumu yukarıda inceleyebilirsiniz. İndirmek için tıklayınız.
Eğitimin İçeriği dosyasını indirmek için tıklayınız.
ERG Sözlük
Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ) yeterliliklerin anlaşılması ve karşılaştırılması için geliştirilen, Avrupa’yı kapsayan bir politika aracıdır. AYÇ’nin geliştirilme sürecinde Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 36 ülkenin temsilcileri Danışma Kurulunda yer almıştır. Bireylerin ülkeler arası hareketliliğini teşvik etmek ve hayatboyu öğrenmeye yardımcı olmak AYÇ’nin temel prensipleridir. Bu doğrultuda, AYÇ her seviyede sahip olunması gereken asgari ortak bilgi, beceri ve yetkinliklerin tanımlandığı sekiz seviyeden oluşur.
(Kaynak: https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/avrupa-yeterlilikler-cercevesi , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
Bireylerin özel yaşam durumları içinde sosyal hareket oluşturabilmek ve bu süreci yansıtmak için dijital araçları uygun biçimde kullanma ve dijital kaynakları belirleme, ulaşma, yönetme, bütünleştirme, değerlendirme, analiz ve sentez yapabilme, yeni bilgiyi oluşturma, medya ifade biçimleri yaratma ve diğerleri ile iletişim içinde olmayı olanaklı kılmaya ilişkin farkındalık, tutum ve yetenektir.
(Kaynak: Coşkun, Y. D., Cumaoğlu, G. K. ve Seçkin, H. (2013). Bilgisayar öğretmen adaylarının bilişim alanıyla ilgili okuryazarlık kavramlarına yönelik görüşleri. International Journal Of Human Sciences, 10(1), 1259-1272. , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
Evrensel Tasarım bütün ürün ve ortamların, herkesin en üst biçimde yararlanmasına olanak verecek ve estetik olacak şekilde tasarlanmasıyla ilgilenir. Eğitimde evrensel tasarım bağlamında önerilen çeşitli ilkeler; eğitim ortamları ile eğitim içeriğinin aktarılması süreçlerinin güvenli ve katılımcı olmasının sağlanması, eğitim-öğretim süreçlerinde geri bildirime yer verilmesi ve ölçme değerlendirmenin öğrencilerin farklılıkları gözetilerek oluşturulması gibi konuları içerir.
(Kaynak: https://icproxy.sabanciuniv.edu:2437/doi/full/10.1177/0741932513518980# ve Rao, K., Ok, M. W., & Bryant, B. R. (2014). A Review of Research on Universal Design Educational Models. Remedial and Special Education, 35(3), 153–166. https://doi.org/10.1177/0741932513518980 , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
Öğrencinin okulda başarılı olmasını sağlayacak temel becerilere ve bilgiye sahip olma durumudur. Bu temel standartlar öğrencinin bilmesi gerekenler ve yapabilecekleri konusunda çıtayı belirler ve okuryazarlık, matematik, yönergeleri takip etme, diğer çocuklarla iyi çalışma ve öğrenme etkinliklerine katılma dahil olmak üzere bir dizi temel davranış ve yeteneği edinerek öğrenme ortamlarına başarılı geçiş yapmasını sağlar.
(Kaynak: https://uni.cf/2Y57aYE , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
Eğitim kurumlarının ve süreçlerinin cinsiyet, etnik köken, dil, din, yerleşim yeri, sağlık durumu, sosyoekonomik durum vb. özelliklerinden ya da koşullarından bağımsız olarak tüm çocukların gereksinimlerine yanıt verecek biçimde yeniden düzenlenmesini öngören bir süreçtir.
(Kaynak: http://bit.ly/2WKVyYV , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi (TYÇ) Avrupa Yeterlilikler Çerçevesi (AYÇ) ile uyumlu olarak tasarlanan ulusal yeterlilikler çerçevesidir. TYÇ ilköğretim, ortaöğretim ve yüksek öğretimi kapsar; bu kademelerde mesleki, akademik ve diğer öğrenme yollarıyla edinilen tüm yeterlilik esaslarını belirtir. Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 2015 yılında yürürlüğe girmiştir.
(Kaynak: https://www.myk.gov.tr/index.php/tr/tuerkiye-yeterlilikler-cercevesi , Eğitim İzleme Raporu 2020 | Eğitimin İçeriği)
ERG Eğitim İzleme Raporları
ERG Blog'da İlgili Yazılar
Çocuklar Evde Nasılsınız?
Yeni eğitim-öğretim yılı uzaktan eğitimle başladı. Çocuklarla yüz yüze ilişkilerin sınırlandığı bu süreçte çocukların görüşünü almak, çalışmaları bu görüşlere uygun olarak planlamak ve dönüştürmek vazgeçilmez bir ilke. Özlem Bayat ve Gözde Durmuş, salgın döneminde çocuklarla araştırma yapma deneyimini ve çocuk katılımının önemini ERG Blog için yazdı.
Hareket: Koşturmaca mı, gereklilik mi?
Bence hareketsiz insanlar kötü hisseder. Mesela ben bunu yapamam, ben bunu yapamam derler. İçlerinde öyle bir his vardır. Mesela bu soruyu yapamam, çözemem. Bazen voleybol oynarken topu fileden atamam gibi bazen korkuyorum ama bazen de korkmuyorum ve yapıyorum.” 5. Sınıf, Aktif Kız Öğrenci, Eyüpsultan Cumhuriyet
Köyde Öğretmen Olmak
Köy okulları artıları ve eksileriyle şehirlerdeki okullara göre birçok farklılık taşıyor. Bu farklılıkları görmek ve buna göre eğitim politikalarına ve eğitsel uygulamalara yön vermek gerekiyor. Köy Okulları Değişim Ağı Derneği’nden Mine Ekinci, Eğitim İzleme Raporu 2019: Öğretmenler dosyasının ardından, köy okulunda çalışan öğretmenlerin karşılaştıkları zorlukları, ihtiyaçlarını
