Aydın Doğan Vakfı'ndan 'Çalışan Kız Çocukları ve Eğitim' Paneli
Haberler.com Panelde, ADV ve TESEV işbirliğiyle hazırlanan, Türkiye’de 6-17 yaş arası çalışan kız çocuklarının eğitim durumları, çalışma nedenleri, çalışma koşulları gibi bulguları sağlayan “Türkiye’de Çocuklar” web sitesinin verileri incelenerekçözüm önerileri konuşuldu.
Kurulduğu günden bu yana toplumun eğitim ve kültür düzeyini iyileştirecek yatırımlara imza atan, 20. yılında ise ‘kadın’ın güçlendirilmesi çalışmalarına öncelik veren Aydın Doğan Vakfı ve bilimsel araştırmaların ortaya çıkardığı bulguları temel alarak bu bulgulardan hareketle öneriler geliştiren TESEV, 28 Nisan Perşembe günü “Çalışan Kız Çocukları ve Eğitim: Çocuk Hakları Çerçevesinde Sorunlar ve Çözüm Önerileri” temalı bir panel gerçekleştirdi. Panelin açılışında, Aydın Doğan Vakfı adına konuşma yapan Proje Yöneticisi Nilgün Yorgancılar Erekli, “Aydın Doğan Vakfı olarak son zamanlarda özellikle kız çocuklarının eğitim yoluyla güçlendirilmesi amacıyla çalışmalarımızı gerçekleştiriyoruz. TESEV ile hayata geçirdiğimiz Türkiye’de Çocuklar web sitesi ve ‘Çalışan Kız Çocukları ve Eğitim’ paneli de bu çalışmalarımız arasında yer alıyor.” dedi. TESEV adına açılış konuşmasını yapan Genel Direktör Özge Aktaş Mazman ise, Aydın Doğan Vakfı işbirliğiyle hayata geçirilen Türkiye’de Çocuklar web sitesinin farklı araştırma ve anket sonuçlarıyla zenginleştirilerek daha geniş kitlelere ulaştırılmasını hedeflediklerini bildirdi. Panelde, TÜİK’in Dünya Çalışma Örgütü (ILO) ile birlikte gerçekleştirdiği Çalışan Çocuklar 2012 anket verilerine dayanarak hazırlanan; kız çocukları ile ilgili geliştirilecek projelerde kullanılabilecek kapsamlı bir arka plan sağlamayı ve müdahale gerektiren alanların tespit edilerek bu alanlarda kamuoyu farkındalığının artırılmasını hedefleyen “Türkiye’de Çocuklar – turkiyedecocuklar.org” sitesiyle ilgili bilgiler aktarıldı. Web sitesinden yola çıkarak, Türkiye’de 6-17 yaş arası, ekonomik işlerde ve ev işlerinde çalışan kız çocuklarının durumu ve bunun eğitim hayatlarına yansımaları, İş Kanunu ve Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi çerçevesinde incelendi. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Politikalar Forumu’undan Başak Ekim Akkan, Hümanist Büro’dan Seda Akço, UNICEF’ten Dilek Karagöz ve Eğitim Reforumu Girişimi’nden (ERG) Işıl Oral’ın katılımıyla gerçekleşen panelde, Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serra Müderrisoğlu ve TESEV’den Itır Akdoğan moderatör olarak yer aldı. Panelde internet sitesinde yer alan bulgular, çalışan kız çocuklarının özellikle eğitim haklarının korunmasına yönelik yeni sosyal politikalar üretilmesine vesile olacak şekilde masaya yatırıldı. Panelin dinleyicileri arasında İstanbul Teknik Üniversitesi Kadın Araştırmaları ve Uygulamaları Merkezi’den (İTÜ KAUM) Fatma Arslan, Eğitim Reformu Girişimi’nden (ERG) Batuhan Aydagül, Anne Çocuk Eğitim Vakfı’ndan (AÇEV) Nalan Yalçın, Posta Gazetesi’nden Yazgülü Aldoğan ve Ferhan Kaya Poroy ve Hürriyet Gazetesi’nden Melis Alphan yer aldı. “Türkiye’de Çocuklar” web sitesi bir veri bankası ve rehber hizmeti görüyor ADV ve TESEV işbirliğiyle hazırlanan “Türkiye’de Çocuklar” projesi, özellikle kız çocukları ile ilgili çalışan karar alıcı, akademisyen ve sivil toplum örgütlerinin faydalanması amacıyla, Türkiye’deki çocuklarla ilgili demografik, sosyal ve ekonomik verileri bir araya getirerek kolay okunabilen harita grafik ve görsellerle ortaya koymayı hedeflemektedir. Konuyla ilgilenen aktörlerin farklı projeler üretmek için kullanabilecekleri, hem tarihsel hem de mekansal veriler sunan web sitesinden bazı ilgi çekici veriler ise şöyle: 2014 yılında çocuk nüfusun toplam nüfusa oranı, Güneydoğu Anadolu, Ortadoğu Anadolu ve Kuzeydoğu Anadolu Bölgeleri’nde görece yüksek seviyelerdedir. Batı Karadeniz ve Doğu Marmara, Ege, Batı Anadolu, Batı ve Doğu Karadeniz Bölgeleri’nde ise Türkiye ortalamasına göre düşüktür. (TÜİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, 2014) 16 ve 17 yaşındaki çocukların tüm evlenenler içindeki oranı tüm ülkede %6 seviyelerindedir. (TÜİK Evlenme İstatistikleri, 2014) Güneydoğu Anadolu, Ortadoğu Anadolu, Kuzeydoğu Anadolu ve İstanbul’da, evlenen kızların yaşlarının eşlerinden 11 yaş ve üzeri küçük olduğu durumlar diğer bölgelere göre daha sıktır. (TÜİK Evlenme İstatistikleri, 2014) Kız çocuklarının okula gitme oranının en düşük seviyede seyrettiği dönem 2004/2005 dönemi. 2005/2006 döneminden itibaren kız çocuklarının okula gitme oranı tekrar artmaya başlamış ve 2007/2008 döneminde bu artış daha da hızlanarak devam etmiştir. Daha da dikkat çekici bir gelişme ise 2004-2005 döneminde kız çocuklarının erkek çocuklarına göre düşük seviyedeki okula gitme oranının 2013/2014 döneminde eşit seviyeye ulaşmasıdır. (TÜİK, Millî Eğitim İstatistikleri, 1997-2014) 1997/98 döneminde kız çocuklarının ilköğretim/ilkokuluna gitme oranının erkek çocuklarınınkine oranı %85 düzeyinde iken, 2013/2014 döneminde %100,4’e ulaşmıştır. Yani kız çocukların okula gitme oranı erkek çocuklarının üstüne çıkmıştır. Benzer gelişme ortaöğretim için de söz konusudur ve hatta daha da hızlıdır. Bu gelişmelerde elbette “Baba Beni Okula Gönder”, “Haydi Kızlar Okula” gibi kampanyaların etkisi vardır. (TÜİK, Millî Eğitim İstatistikleri, 1997-2014) Türkiye genelinde ekonomik işlerde çalışan 6-14 yaş arası kız çocuklarının %75’i tarım, %16’sı sanayi, %16’sı hizmet sektöründe çalışıyor. (TÜİK & Dünya Çalışma Örgütü (ILO) Çalışan Çocuklar 2006 ve 2012 anketi) Türkiye genelinde ekonomik işlerde çalışan 6-14 yaş arasındaki kız çocuklarının %15’i yüksek ve düşük düzeyde nitelik gerektiren ve el becerisine dayalı olmayan işlerde, %53’ü nitelik gerektiren el becerisine dayalı işlerde, %33’ü nitelik gerektirmeyen işlerde çalışıyor. (TÜİK & Dünya Çalışma Örgütü (ILO) Çalışan Çocuklar 2006 ve 2012 anketi) Çocukların yaşları büyüdükçe çalışma oranları da artıyor. 15-17 yaş arasındaki kız çocuklarının %73’ü ev işlerinde, %9’u ise ekonomik işlerde çalışıyor. (TÜİK & Dünya Çalışma Örgütü (ILO) Çalışan Çocuklar 2006 ve 2012 anketi) Türkiye genelinde ekonomik işlerde çalışan ve okula hiç gitmeyen 6-14 yaşları arasındaki kız çocuklarının okula gitmeme nedenlerinin başında masrafları karşılayamama, ikinci sebep olarak ise ailenin okula gitmesine izin vermemesi yer alıyor. (TÜİK & Dünya Çalışma Örgütü (ILO) Çalışan Çocuklar 2006 ve 2012 anketi)]]>